Van schreeuwen naar empatisch communiceren

Waarom schreeuwen we tijdens een ruzie? Simpel, we willen gehoord worden. De ander toont geen empathie voor onze kant, voor onze gedachten en gevoelens. We hebben het gevoel dat de ander totaal niet luistert naar wat we zeggen en geen begrip wil tonen.

Tijdens een ruzie zijn we beide in een fight – flight toestand. We kunnen niet meer nuchter nadenken en alles wat we doen is ons verdedigen tegen de aanval van de anderen. Vele koppels komen terecht in de circkel van ‘aanvallen en verdedigen’ (fight), anderen gaan vluchten in het heetst van de strijd (flight). Het laatste kan zwak lijken, maar is soms de beste optie.

Waarom kunnen we niet naar elkaar luisteren? Omdat we in deze fight flight toestand zitten. Het enige wat we horen van de ander is de AANVAL op ons. Daardoor krijgen we het gevoel dat we ons de hele tijd moeten verdedigen. En die verdediging komt dan bij de ander binnen als een aanval.

We luisteren niet omdat we in verdedigingsmodus zitten, en vanuit deze modus is empathie en begrip onmogelijk. We reageren op zulke momenten enkel instinctief. We zijn getriggerd en reageren hierop door te vechten of te vluchten, of sommigen bevriezen (freeze)

Hoe geraken we hier uit?

Empatisch en bewust communiceren

1. Ik ben getriggerd

Eens je getriggerd bent ga je vanuit fight-flight toestand reageren. Dan ga je beginnen verdedigen en kan je niet meer nuchter nadenken, je reageert instinctief (vanuit de trigger). Je partner doet of zegt iets (of doet/zegt iets niet) dat jou triggert (= je krijg een sterke emotionele reactie, meestal kwaad/angst). Probeer je zoveel mogelijk bewust te zijn van wat jou triggered. Dit is niet zo simpel, het vergt een constant bewustzijn van jezelf en je eigen gevoelens. Je zal ook zien dat je sneller getriggered wordt dan verwacht.

 2. Bewust worden van je gevoelens en behoeften

Als je getriggered bent, stap dan uit de ruzie, uit de situatie en neem even een moment voor jezelf. Zeg tegen je partner: ik kan niet verder praten, ik moet eerst tot mezelf komen en me bewust worden van wat ik nu voel.

Het is belangrijk dat je eerst empathie hebt voor je eigen gevoelens, dan pas kan je empathie hebben voor de ander.

Neem een momentje alleen en voel bij jezelf (zie ev ook bewustzijnsoefening):

• Wat is het dat mijn partner deed of zei, of niet deed of niet zei, dat me heeft getriggerd?
• Welke gedachten kwamen er toen bij me op?
• Welk gevoel kwam er bij me op?
• En wat is het eigenlijk dat ik nodig heb?

Geef jezelf hiervoor empathie. Het is OK wat je voelt en het is ook OK wat je nodig hebt. Maar verwacht niet altijd dat je partner je kan geven wat je nodig hebt. Maar als je zelf al weet hoe je je voelt en wat je mist of nodig hebt, dan is het inzicht er al en kunnen jullie elkaar beter begrijpen. Vaker gaat het om diepere gevoelens dan dat we eerst dachten.

3. Empatisch en verbindend met elkaar praten

Als je partner ook zelf stap 2 heeft kunnen doen en jullie klaar zijn om hier samen over te praten, kun je een voor een aan elkaar dit gedachteproces vertellen.

Voorbeeld:

Toen jij (…..) zei/deed,

kwamen volgende gedachten in mij op (….)

Daardoor voelde ik mij (…. )

omdat ik nood heb aan (…. )

Zou jij (….) kunnen doen? Of: zouden we (….) kunnen afspreken

vb. Toen je niet onmiddellijk terugstuurde, begon ik te denken dat ik niet belangrijk was voor jou, dat maakte me ongerust, omdat ik veel nood heb aan zekerheid en bevestiging dat het nog goed zit tussen ons.

Luister en toon empathie (zie ook blog: je begrijpt me niet: empatisch luisteren). Soms interpreteren we te snel en horen we dan dat het eigenlijk iets anders is. Als we onze gevoelens tonen en onze kwetsbaarheid laten zien, beseffen we vaak dat we niet tegen elkaar strijden maar dat we strijden voor liefde. En dat de ruzie en triggers vaak gelinkt zijn aan de angst elkaar te verliezen.

Karen Renson